Check of huwelijkse voorwaarden nog voldoen aan uw bedoeling

De uitleg van huwelijkse voorwaarden is een veel voorkomend onderwerp op de agenda van rechters. Nog onlangs werd daarover een uitspraak door het hof gedaan. Elk van de echtgenoten had een eigen versie van wat hun bedoeling was geweest toen ze de huwelijksvoorwaarden hadden gemaakt. De rechter kijkt niet alleen naar de tekst van de huwelijkse voorwaarden, maar richt zich daarbij ook op wat partijen redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten.

 

Veel mensen wonen eerst een tijdje samen alvorens zij gaan trouwen. Zo ook een stel waarbij de vrouw in de tijd van samenwonen een uitkering uit een levensverzekering en een letselschadevergoeding heeft ontvangen. Dat geld is op een en/of-rekening gestort. Nadien trouwen de man en de vrouw met elkaar. In hun huwelijkse voorwaarden hebben zij bepaald dat tussen hen géén gemeenschap van goederen zal bestaan, behalve de gemeenschap van inboedel. Ook hebben ze een finaal verrekenbeding opgenomen. Dat betekent dat zij, wanneer hun huwelijk eindigt (door overlijden of door echtscheiding), hun vermogens met elkaar verrekenen alsof ze in gemeenschap van goederen waren getrouwd. Dat betekent dat de echtgenoot met het grootste vermogen een zodanig bedrag aan de ander moet betalen dat ze ieder een gelijke waarde hebben. Verder hebben ze daarin afgesproken dat de goederen die ze ieder bij het huwelijk hadden aangebracht en op de lijst van aanbrengsten stonden vermeld, niet zouden worden verrekend. Op de lijst van aanbrengsten van de vrouw zijn geen geldbedragen vermeld.

 

Tijdens hun huwelijk kopen de man en de vrouw een huis. Koopsom en kosten worden betaald met een hypotheeklening en eigen geld (het eigen geld van de vrouw dat op de en/of-rekening was gestort). Na verloop van tijd gaat het echtpaar scheiden. Twee jaar later wordt het huis verkocht. De man en vrouw krijgen onenigheid over de verdeling van de netto verkoopopbrengst van het huis. De vrouw wil dat geld volledig hebben omdat haar geld is gebruikt voor aankoop van het huis. Zij vond dat dit geld (de uitkering van een levensverzekering en de letselschadevergoeding) niet op de lijst van aanbrengsten hoefde te worden vermeld. Dat dit geld gestort was op een en/of-rekening en is gebruikt voor de aankoop van een gezamenlijke woning, deed daar volgens de vrouw niets aan af.

Zij vond dat het verrekenbeding destijds niet de bedoeling van partijen is geweest. De man was het daar niet mee eens en vond dat de verkoopopbrengst tussen hen verdeeld moet worden. Hij zegt dat het wel de bedoeling was om met elkaar financieel af te rekening alsof ze in gemeenschap van goederen waren getrouwd, met uitzondering van de op de lijst vermelde goederen. Volgens de man hebben ze ook altijd geleefd alsof ze in gemeenschap van goederen waren getrouwd.

 

Voor de uitleg van de huwelijkse voorwaarden komt het aan op de zin die partijen redelijkerwijs aan de bepalingen van de huwelijkse voorwaarden mochten toekennen en op wat zij daarover redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten. Alle omstandigheden van het concrete geval, beoordeeld op redelijkheid en billijkheid, zijn dan doorslaggevend. De taalkundige betekenis van de gebruikte bewoordingen in het maatschappelijk verkeer is van groot belang bij de uitleg van de akte.

Het hof las uit de huwelijkse voorwaarden dat partijen alleen in gemeenschap van inboedel zijn getrouwd, maar dat bij het einde van het huwelijk afgerekend zou worden alsof zij dat in algehele gemeenschap van goederen waren. Zaken die bij het aangaan van het huwelijk zijn aangebracht, worden niet verrekend. Op de lijst van aanbrengsten staan niet alleen inboedelgoederen vermeld, maar ook rechten aan toonder en roerende zaken, die geen registergoederen zijn. Het hof vond dat het voor de hand had gelegen dat de letselschadevergoeding óók op deze lijst zou worden vermeld.

 

Het hof oordeelt dat het de bedoeling van partijen is geweest om alleen de op de staat van aanbrengsten vermelde zaken buiten de verrekening te houden en de rest wel in de verrekening te betrekken. Dat laatste geldt dan ook voor de overwaarde van het huis, dat komt aan beide partijen voor gelijke delen toe. Deze bedoeling van partijen volgt niet alleen uit de tekst van de huwelijkse voorwaarden, maar ook uit het feit dat de man en de vrouw steeds hebben geleefd alsof zij waren getrouwd in gemeenschap van goederen. Daarom is de in de huwelijkse voorwaarden opgenomen verrekening een correcte weergave van de bedoeling van partijen.

Omdat de uitkeringen aan de vrouw al tijdens het samenwonen op de en/of rekening was gestort, was er al vermenging van vermogen opgetreden. Als de vrouw dat buiten de verrekening had willen houden, dan had het voor de hand gelegen daar expliciet in de huwelijkse voorwaarden melding van te maken. De man en de vrouw moeten de verkoopopbrengst van de woning samen delen, ieder de helft.

 

Deze uitspraak laat zien dat het belangrijk is dat de huwelijksvoorwaarden de bedoeling van partijen goed weergeven. Het is ook belangrijk dat echtgenoten zich realiseren dat hun omstandigheden, wensen en bedoelingen kunnen veranderen. Als u getrouwd bent onder het maken van huwelijksvoorwaarden, is het aan te bevelen om af en toe te checken of hetgeen destijds is beschreven nog steeds wel uw bedoeling is. Bel ons kantoor voor een check van uw huwelijksvoorwaarden.