Schenking om eigen bijdrage AWBZ te verlagen niet altijd mogelijk

Om bij toekomstige opname in een AWBZ-instelling een te grote aantasting van uw vermogen te voorkomen, kunt u via schenkingen zorgen dat uw vermogen kleiner wordt. Als uw vermogen kleiner is, hoeft u ingeval van opname in een AWBZ-instelling (bijvoorbeeld een verzorgings- of verpleeghuis) een lagere eigen bijdrage te betalen. Schenkingen kunt u in contanten doen, door een bedrag over te maken aan de ontvanger, of op papier, door bij notariële akte een bedrag aan de ontvanger schuldig te erkennen. Echter, een schenking doen is niet altijd mogelijk of afdoende.

 

In veel gevallen is het zo dat degene die opgenomen is in een instelling niet meer in staat is zijn of haar vermogen zelf te beheren. Er is dan vaak een bewindvoerder benoemd, die de financiële zaken regelt. Een bewindvoerder moet zich daarbij aan allerlei regels houden. Voor het doen van schenkingen ten laste van het vermogen van de rechthebbende (degene wiens vermogen onder bewind is gesteld) heeft de bewindvoerder toestemming nodig van de kantonrechter.

 

In de praktijk blijkt dat kantonrechters die toestemming niet snel zullen verlenen. Het argument voor het weigeren van toestemming is, dat de bewindvoerder de rechter eigenlijk vraagt de nadelen van de AWBZ te ontlopen en daarmee het doel van die wetgeving te frustreren. De bedoeling van de wetgever is immers dat mensen die in een instelling zijn opgenomen en die zorg ontvangen, zelf meer aan de kosten daarvan bijdragen naar mate ze meer vermogen hebben. Als een schenking alleen bedoeld is om het vermogen te verlagen zodat er minder eigen bijdrage betaald hoeft te worden, dan is de schenking eigenlijk alleen in het belang van de ontvanger. De kantonrechter vindt dat wetgeving moet worden uitgevoerd, ook als veel mensen deze onrechtvaardig vinden.

 

Is het dan nooit mogelijk om een schenking te doen als iemands vermogen onder bewind is gesteld? Jawel, als de bewindvoerder aantoont dat de schenking (ook) in het belang van de rechthebbende is. Uit recente rechtspraak blijkt dat de kantonrechter bij een verzoek om toestemming de volgende omstandigheden in acht zal nemen:

Als er geen schenkingstraditie is, dan is het te verwachten dat de kantonrechter geen toestemming voor de schenking zal geven. Is er wel een schenkingstraditie, dan zal de kantonrechter alleen toestemming geven als er voldoende vermogen overblijft om in de verzorgingsbehoefte van de rechthebbende te voorzien. Hierbij speelt de leeftijd van de rechthebbende een rol. Bijvoorbeeld hoe jonger de rechthebbende is, des te meer vermogen moet er overblijven om in diens toekomstige behoefte te kunnen voorzien, meer dan wanneer de rechthebbende hoogbejaard is.

 

Vanwege deze voorwaarden is schenken ten laste van onder bewind staand vermogen in veel gevallen geen haalbare kaart. Een oplossing zou kunnen zijn dat u een zogeheten “levenstestament” maakt. Dit is eigenlijk geen testament, maar een akte waarin u één of meer volmachten verleent aan één of meer door u gekozen personen. De gevolmachtigden mogen op basis van die volmacht uw zakelijke handelingen namens u verrichten. U zou in zo'n akte onder meer kunnen opnemen dat de gevolmachtigden schenkingen ten laste van uw vermogen mogen doen en aan wie en onder welke voorwaarden zij dat mogen doen.

Een levenstestament of notariële volmacht blijft geldig, óók als u wilsonbekwaam zou worden. Uw gevolmachtigde(n) kunnen dan uw zaken voor u blijven regelen. Een onder bewindstelling is dan niet noodzakelijk. De gevolmachtigden moeten handelen naar de regels die u in de akte hebt gegeven en zijn niet gebonden aan de regels voor bewindvoerders.

Wilt u weten of een levenstestament of notariële volmacht iets voor u is, bel ons of klik op de link onder het kopje “Meer informatie” en wij nemen zo spoedig mogelijk contact met u op.

---